Yaygın anksiyete bozukluğu: günlük yaşam olayları, rutinler veya bedensel belirtilerle ilişkili olarak kişinin süreğen bir şekilde kaygılı olmasıdır. Yaygın anksiyete bozukluğunda spesifik bir kaygı faktörü yoktur. Kişi yaşamdaki pek çok şeyle ilişkili kaygılıdır. Yani genel ve süreğen bir kaygı durumu vardır. Yaygın anksiyete bozukluğu toplumumuzda oldukça yaygın bir rahatsızlıktır ve genellikle bu kişiler etrafları tarafından ‘evhamlı’ olarak tanınırlar. Kişilerin kaygıları ‘ya deprem olursa’, ‘kaza geçirir miyim’, ‘çocuğumun başına bir şey gelir mi’, ‘işimi yürütemezsem’, ‘ya yetişemezsem’, ‘kanser miyim’, ‘bu şekilde düşünmek beni delirtecek’ … gibi dış faktörler, günlük yaşam olayları ya da hastalığa ilişkin olabilir. Genellikle bunların sadece bir tanesi değil genel olarak hepsine ilişkin kaygılı olma durumu vardır.

Yaygın anksiyete bozukluğu olan kişilerde tehlikeyi çok yüksek düzeyde ve tehlikenin olma ihtimalini yüksek görme, tam tersi olarak tehlikeyle başa çıkma gücünü düşük görme durumu vardır. Bu doğal olarak kaygı seviyesini artırmakta, kişinin kaygıyla başa çıkmasını güçleştirmektedir. Yoğun yaşanan sürekli kaygı vücutta bazı fizyolojik belirtilerin otomatik bir şekilde ortaya çıkmasına neden olur ki bu da bireyi daha çok kaygılandırır. Yaygın Anksiyete Bozukluğunun en yaygın görülen belirtileri; çarpıntı, terleme, titreme, boğulma hissi, göğüste baskı, sıcak ya da soğuk basması, uyuşma, genel bir huzursuzluk, diken üstünde olma, kas gerginliği, zihinsel gerginlik, şu ana odaklanamama, yorgunluk, uyku sorunlarıdır.

Yaygın anksiyete bozukluğu yaşayan kişiler kaygıya iki farklı şekilde yaklaşırlar. Bir kısım kaygının çok kötü ve zararlı bir duygu olduğunu, ortadan kaldırılmazsa kendisine ciddi anlamda zarar vereceğini düşünür ve dolayısıyla kaygı daha fazla yaşanır. Kişi kaygıdan kaçtıkça kaygı kişiye daha çok yapışır. Çünkü kaygı kaçınıldıkça büyüyen bir duygudur. Adeta sizin ondan korktuğunuzu anlar ve daha çok üstünüze gelir, o üstünüze geldikçe siz ondan daha çok kaçar ve farkında olmadan onun daha çok güçlenmesine neden olursunuz. Bu tarz kişiler yaşanan duygunun durumla ilişkili olarak abartılı olduğunun farkındadır fakat kaygıyı kontrol etmekte zorluk yaşarlar. Diğer grupsa tam tersi kaygıya fazlasıyla olumlu açıdan yaklaşır ve kaygının kişiyi koruduğu, tehlikeleri ortadan kaldırdığı, kaygılı olunmazsa kişinin başına kötü şeylerin geleceğine inanır. Hatta başına kötü bir şey gelmemesini kaygılı ve kontrollü olmakla ilişkilendirir ve bu tarz kişiler kendilerinde bir rahatsızlığın olduğunu reddedebilirler.  Kısaca yaygın anksiyete bozukluğu olan kişiler genellikle kaygıya iki uç şekilde yaklaşırlar. 

Kaygı (Anksiyete) Bozukluğu Nedir” adlı yazıyı okumak için tıklayınız.

Yaygın anksiyete bozukluğu kişinin yaşam kalitesini,  hatta aile bireylerinin yaşam kalitesini olumsuz anlamda etkileyen önemli bir rahatsızlıktır. Sadece evham ya da fazla kaygılı denilip geçilebilecek bir problem değildir. Düşünsenize, neredeyse hiçbir zaman içinde bulunduğunuz anı yaşayamıyorsunuz, sürekli gelecektesiniz. Tatile çıkacaksınız henüz bir hafta önceden zihninizden kaza senaryoları geçiyor ve buna yönelik tedbirler almaya çalışıyorsunuz. Çocuğunuzun kurstan çıkma vakti gelmiş o eve gelinceye kadar sürekli acaba başına kötü bir şey gelir mi? şeklinde düşünüyorsunuz, gece yatmak için yatağa giriyorsunuz ya deprem olursa, sabah kalkıyorsunuz ya hastalık bulaşırsa… sürekli zihninizde neredeyse korku filmi senaryoları ve siz bunların olmaması için önlemler almaya çalışıyorsunuz. Bir danışanım zehirlenme düşüncesiyle dışarda hiç yemek yiyemediğini, bir diğeri hastalık bulaşır diye camı açamadığını, bir başkası günde en az yirmi otuz kere tansiyonunu ölçtüğünü ifade etmişti. Yani mesele sadece tansiyonunu ölçüyormuş ne olacak ölçsün zararlı bir şey değil zaten, değil mesele kişinin bunu yoğun kaygı duygusuyla, zorunlu olarak ve sürekli yapması.

Sizlerde kendinizde yaygın anksiyete bozukluğu veya herhangi bir kaygı bozukluğu olduğunu düşünüyorsanız lütfen ertelemeden, kaçınmadan kaygı bozukluklarıyla çalışma konusunda yetkin bir ruh sağlığı uzmanından destek alın. Adana’da kaygı bozukluğu tedavisi konusunda yardım almak isterseniz arayabilirsiniz, sağlıcakla kalın…

Esra Ulubey